Rynek myjek ciśnieniowych jest zdominowany przez dezinformację lub przemilczanie wielu kluczowych aspektów potrzebnych do wyboru najlepszej opcji dla siebie. Jest to całkowicie zrozumiałe np. w przypadku pana Stanisława, który chciałby kupić myjkę do swojego domku rodzinnego. Gdyby pan Staś miałby porównywać wszystkie parametry i specyfikacje myjek przed zakupem, to z takiego supermarketu wyszedłby jedynie z bólem głowy. Dlatego producenci, myśląc o takiej osobie, podają minimum konkretnych informacji, przylepiając jedynie etykiety pt. „do domu”, „do samochodu” lub nasze ulubione – „profesjonalna”. I to się sprawdza! Ludzie przychodzą, wybierają po etykiecie (ewentualnie po cenie, pomiędzy kilkoma funkcjami, które nie są im potrzebne) i kupują produkt, który ma być przeznaczony do odpowiednio opisanej kategorii. Niestety ten trend przeniósł się także w inne obszary. I tutaj ktoś zakładający firmę działającą w branży mycia ciśnieniowego, potrzebujący naprawdę porządnego sprzętu i chcąc wybrać ten najlepszy, jest w kropce. Zamiast dokładnej specyfikacji otrzymuje marketingową papkę, obietnice i zapewnienia, a ostatecznego wyboru dokonuje na podstawie polecenia, chybił-trafił lub zauroczenia najładniejszą bzdurą danego producenta. Chcielibyśmy Wam uchylić nieco rąbka tajemnicy i w tym artykule poruszymy największy temat tabu myjek ciśnieniowych, a mianowicie ich pompy ciśnieniowe!
Rozpoczniemy od lżejszego zagadnienia, czyli materiałów, z jakich pompy w myjkach ciśnieniowych są wykonane. Często to pierwsze, po czym możemy ocenić kategorię wybranego sprzętu.
Podział na materiały konstrukcyjne
Spis treści
Pierwszą i kluczową kwestią na jaką powinniśmy zwrócić uwagę to materiał z jakiego jest wykonana pompa w myjce ciśnieniowej. Najczęściej spotykanymi materiałami są plastik, aluminium i mosiądz. Poświęćmy zatem chwilę na scharakteryzowanie pomp wykonanych z danego materiału:
- Plastikowe – marketingowo lub technologicznie nazywane też kompozytowymi, polimerowymi, polietylenowymi czy innym inżynieryjną terminologią, która oznacza niemal zawsze właśnie plastik. Pompy w myjkach ciśnieniowych z plastiku charakteryzują się odpornością na korozję i niską wagą. I na tym jej zalety się kończą. Trwałość plastiku pozwala na zbudowanie z niego tylko najgorszej jakościowo i wydajnościowo pompy z tarczą zataczającą (o niej później). Podatność na uszkodzenia, pęknięcia, szybkie zużycie części, rozszczelnienia i innego rodzaju awarie sprawiają, że pompa wykonana z plastiku nie nadaje się do zastosowań profesjonalnych i powinna być przeznaczona do tanich myjek do 1000 złotych, które znajdą zastosowanie w domowym garażu albo tarasie. Nie dajcie sobie wcisnąć narracji jakoby w przemyśle lotniczym tego typu sprzęty są wykorzystywane. Nie są.
- Aluminiowe – aluminium to lepsze rozwiązanie od plastiku, jednak dalekie od klasyfikacji w kategorii „profesjonalne”, a bardziej „półprofesjonalne”. Aluminiowe pompy w myjkach ciśnieniowych w odróżnieniu od plastikowych sióstr posiadają wyższą wagę i niską pojemność cieplną. Odporne na korozję, ale bardzo kruche, szybko się ścierają i są podatne na wstrząsy (zazwyczaj stosowane przy silnikach wysokoobrotowych). To powoduje, że żywotność pomp aluminiowych jest stosunkowo krótka. Rzecz jasna, do budowy nie jest stosowane czyste aluminium tylko odpowiednie stopy, które w zależności od dodanych metali będą odpowiadać za końcowe właściwości materiału (trochę lepsze lub trochę gorsze).
- Mosiężne – mosiądz jest stosowany w pompach profesjonalnych i przemysłowych myjek. I tylko taki materiał jest do nich dedykowany. Spotyka się oczywiście inne warianty jak choćby stal nierdzewna, jednak mosiądz wygrywa tutaj dużą trwałością, ogromną pojemnością cieplną, odpornością na korozję oraz o wiele mniejszą wagą. Mosiądz spotkamy właściwie w każdej profesjonalnej pompie korbowodowej (np. Interpump), ale zdarza się, że producent myjek wykorzysta go do budowy najbardziej podstawowej pompy, czyniąc z amatorskiego urządzenia rozwiązanie półprofesjonalne (jak Kranzle). Trzeba jednak uważać… Na rynku jest bardzo dużo myjek z pompami udających mosiądz lub będące mosiądzem o bardzo niskiej jakości (mniejsza zawartość miedzi). Możemy więc otrzymać mosiądz o bardzo słabych właściwościach. Tego typu materiał otrzymał w potocznym języku fachowców termin „g**nosiądz” .
Rodzaje pomp w myjkach ciśnieniowych
Skoro wiemy już na jakie materiały powinniśmy zwracać uwagę, jakie powinny robić na nas dobre pierwsze wrażenie, a jakie skutecznie zniechęcić do kupna wybranej „profesjonalnej” lub profesjonalnej myjki ciśnieniowej, możemy przejść do bardziej skomplikowanych zagadnień jakimi są rodzaje pomp w myjkach ciśnieniowych. Stosowane są tutaj dwa rodzaje – osiowe pompy wielotłoczkowe (do zastosowań domowych i półprofesjonalnych) oraz pompy korbowodowe (do zastosowań profesjonalnych). Pierwszy rodzaj pomp dzieli się na dwa typy, który opiszemy poniżej. Zapoznaj się z treścią gdyż jest to szczególnie potrzebne do odróżnienia myjki „dziadoskiej” od myjki „całkiem, całkiem…”. W przeciwnym razie po niedługim czasie możesz zaśmiecić fora i grupy mycia ciśnieniowego kolejny postem pt. „Chłopaki, pomóżcie! Myjka XYZ nie buduje ciśnienia, co może być przyczyną?”.
Osiowe pompy wielotłoczkowe
W domowych i półprofesjonalnych myjkach ciśnieniowych znajdziemy osiowe pompy wielotłoczkowe, które składają się z kilku lub kilkunastu tłoków. Tłoczki pompy umieszczone w korpusie opierają się na specjalnej tarczy, a obrotowy ruch tej tarczy wymusza ruch posuwisto-zwrotny tłoczków co powoduje zasysanie i tłoczenie cieczy. W myjkach znajdziemy pompy z tarczą zataczającą i tarczą wychylną. Brzmi to jak detal, w praktyce jednak stanowi ogromną różnicę i zmienia zupełnie postać rzeczy. Więcej dowiecie się poniżej poznając szczegóły, mechanizm działania i przedstawicieli danego typu wśród myjek.
Tarcza zataczająca
To najbardziej podstawowa i najprostsza ze wszystkich pomp jakie znajdziecie na rynku myjek ciśnieniowych. Prostota konstrukcji sprawia, że znajdziemy je głównie w wariantach plastikowych.
Tarcza zataczająca jest bardzo często mylona (na jej korzyść) z tarczą wychylną, co jest szczególnie zauważalne na rynkach zachodnich za sprawą niedoprecyzowanego nazewnictwa lub działań marketingowych. Stąd wiele, nawet oficjalnych sklepów, jest przekonanych, że posiada myjkę z tarczą wychylną (swash plate) podczas gdy oferowany przez nich produkt ma tarczę zataczającą (wobble plate). Na naszym rynku informacje na temat typu pompy są podawane bardzo rzadko.
Jak to szybko odróżnić? Możecie sprawdzić zestawy naprawcze i części do danej myjki. Jeśli tłoki będą posiadały sprężyny mamy do czynienia z ruchomą tarczą zataczającą (wobble plate).
Zasadę działania możecie zaobserwować na powyższej animacji. Każdy tłok ma dużą sprężynę, która umożliwia dociskanie do tarczy zataczającej. To sprawia, że pompa jest wydajna tylko w 70%, ponieważ musi pokonać opór nie tylko wody, ale także sprężyny.
Jeśli chodzi o serwis i naprawę tego typu pomp, to jest to nie tyle nieekonomiczne, co niewarte rozważenia. Z tego powodu, w przypadku uznania gwarancji najprawdopodobniej dostaniecie nowy egzemplarz. Pompy tego typu posiadają multum skomplikowanych części do których bardzo ciężko się dostać, gdyż są trwale zamknięte i trwale uszczelnione już na etapie produkcji. Pompa posiada wiele ruchomych części i nie jest w stanie generować większego przepływu wody przez co nie nadaje się np. do kostki brukowej. Dobrze jednak budują wysokie ciśnienia, mogą pracować na sucho i są samozasysające.
Ich żywotność nie jest imponująca gdyż wynosi około 200-400 godzin co przekłada się na ok. 3 godziny tygodniowo przez 2-3 lata. Oczywiście trzeba pamiętać o tym, że na takiej pompie nie popracujemy jednorazowo dłużej niż określony czas. W zależności od producenta czas zalecanego dziennego użytkowania może zaczynać się już od 40 minut.
Przykłady myjek ciśnieniowych na pompie osiowej z tarczą zataczającą:
Tarcza wychylna
Pompa klasyfikowana jako półprofesjonalna. Pompa z tarczą wychylną oferuje więcej zalet w porównaniu z tarczą zataczającą, dzięki czemu potrafi wytwarzać wyższe ciśnienie oraz przepływ wody. Zasada działania pompy jest podobna do pompy z tarczą zataczającą, z tą różnicą, że tłoki są przymocowane do nieruchomej tarczy wychylnej, poruszają wokół niej. Kąt tej tarczy powoduje, że tłoki przesuwają się z jednej strony, żeby zasysać wodę, a następnie z drugiej, aby ją wypchnąć. Pozwala to na zastosowanie większego zbiornika oleju i większych łożysk, które znacząco wydłużą żywotność.
Trzeba zaznaczyć, że tego typu pompa generalnie pracuje na wysokich obrotach, gdyż jest połączona bezpośrednio z wałem napędowym i obraca się wokół tej samej osi. Ciągły ruch cylindra sprawia, że nie może być tak łatwo chłodzona jak pompa korbowodowa. Uszczelka cylindra znajduje się na głowicy tłoka i przesuwa się przy każdym skoku, powodując jej zużycie. Obracająca się masa może powodować nadmierne wibracje, jeśli pompa nie jest odpowiednio wyważona.
Pompa z tarczą wychylną cechuje się większą trwałością i wydajnością, a także możemy regulować przepływ wody, dostosowując kąt tarczy. Na takich urządzeniach popracujemy około 500-800 godzin (czyli prawie 2-3 razy dłuższa żywotność od tarcz zataczających). Głównie za sprawą bardziej wymagającej konstrukcji, nie znajdziemy tutaj plastikowych wariantów, a najczęściej aluminiowe. Niektórzy producenci tacy jak Kranzle czy IPC stosują już tutaj wysokopółkowy mosiądz. Zalecany dzienny czas użytkowania to ok. 3-4 godziny.
Na wielu stronach, nawet oficjalnych przedstawicieli dużych producentów myjek, możemy spotkać w specyfikacji urządzenia termin pompa krzywkowa. Jest to o tyle przykre, że pompy krzywkowe nie występują w myjkach ciśnieniowych i mają zupełnie inne zastosowania (np. tłoczenie ropy naftowej, oleju spożywczego). Przyczyny tego zjawiska mogą być dwie:
- Google tłumaczy axial swash plate pump jako osiowa pompa z tarczą krzywkową. Analogicznie więc laik mógł dojść do wniosku, że skoro tarcza jest krzywkowa, to pompa także. Nie jest. A tłumaczenie jest błędne.
- Osiowe pompy wielotłoczkowe z tarczą wychylną mają dwa rodzaje – proste oraz kątowe. Mamy podejrzenia, że po prostu wersja kątowa, jako, że nie jest prosta została określona „krzywą”, a co za tym idzie pompa została nazwana „krzywkową”.
Także jeśli spotkacie się z określeniem pompy krzywkowej w myjce ciśnieniowej to zapewne chodzi o opisaną tutaj osiową pompę wielotłoczkową z tarczą wychylną.
Przykłady myjek ciśnieniowych na pompie osiowej z tarczą wychylną:
Pompy korbowodowe (triplex)
Pompy korbowodowe to pompy poziomu profesjonalnego, gdyż zapewniają bardzo wysokie ciśnienie, duży wydatek wody i mogą wypracować tysiące godzin przed jakąkolwiek konserwacją. Pompa wykorzystuje podobną konfigurację jak w silnikach samochodowych (wał korbowy, korbowody etc.) do napędzania tłoków w celu zasysania wody, a następnie jej wypychania przy każdym skoku. Działanie tego rodzaju pomp w myjkach ciśnieniowych możecie zaobserwować na poniższej animacji.
Pompy korbowodowe są niemal o 100% bardziej wydajne i pracują z niższą temperaturą niż pompy osiowe, ponieważ nie wymagają pożerającego ogromną ilość energii systemu hydraulicznego. Dlatego silnik może wykonywać dwa razy mniejszą pracę co wpływa na obniżenie obrotów pompy o połowę. Pompy z wałem korbowym o trzech cylindrach (triplex) mogą być tak zaprojektowane, by dostarczały bardzo jednorodne ciśnienia na wyjściu , bez potrzeby używania systemu tłumienia.
Żywotność jest w zasadzie ograniczona tylko tym, jak dobrze je utrzymujesz. Mniej części ruchomych oznacza mniejsze ich zużycie, mniejszą podatność na wycieki oraz pozwala na generowanie znacznie większych ciśnień. Niższe obroty pozwalają na skuteczne chłodzenie, a to ponownie zwiększa żywotność, która jest około 100 razy większa niż w pompach osiowych. Łatwo dostępne głowice i łatwe do wymiany zawory powodują, że naprawy są ekonomiczne.
Zalecany dzienny czas pracy to od 6 godzin, choć producenci tacy jak DiBO deklarują w swoich myjkach 12 godzin nieprzerwanej pracy przy 5 letniej gwarancji na każdą myjkę. To świadczy tylko o jakości i bezawaryjności tych pomp.
Przykłady myjek ciśnieniowych na pompie korbowodowej:
Rodzaje systemów Total Stop
Ostatnią rzeczą na jaką wypada zwrócić uwagę wybierając profesjonalną myjkę ciśnieniowa to system zatrzymywania urządzenia po zwolnieniu spustu określany najczęściej jako Total Stop. Systemy Total Stop dzielą się na dwa rodzaje:
- Natychmiastowy – zatrzymuje urządzenie od razu po zwolnieniu spustu
- Opóźniony – zatrzymuje urządzenie po określonym czasie od ostatniego wciśnięcia spustu (od 10 do 30 sekund w zależności od producenta)
Nazewnictwo również różni się od producenta jednak najczęściej spotykamy ITS dla natychmiastowego (ang. Immediate Total Stop) oraz DTS dla opóźnionego (ang. Delayed Total Stop). Dlaczego powinniśmy zwracać na to uwagę i wybierać jedynie myjki z DTS?
Profesjonalny system Delayed Total Stop polega na tym, że po zamknięciu pistoletu pompa cały czas pracuje, przy czym strumień wody jest kierowany bez ciśnienia po zamkniętym obiegu w naszej myjce. Myjka pracuje wtedy bez żadnego obciążenia i wyłącza się dopiero po określonym czasie. To powoduje, że podczas postoju, podzespoły pompy nie znajdują się pod ciśnieniem, nie zużywają się a ewentualny wyciek nie będzie powodować ciągłego wyłączania i włączania urządzenia. Wyciek spowoduje jedynie wyłączenie, ale przez większość czasu będzie pracować na bypassie, co nie będzie jej obciążać.
Ekspert w zakresie technologii czyszczących, który przekłada specyfikację zagadnień technicznych na łatwe do zrozumienia przewodniki, artykuły i materiały szkoleniowe. Odpowiedzialny za tworzenie i nadzorowanie polityki firmy w zakresie marketingu.
