Jak ją nazwać? Barszczem Sosnowskiego, Heracleum sosnowskyi Manden czy może „zemstą Stalina”? Dowiedz się więcej o samej roślinie i metodach jej usuwania. Pozornie nie wygląda groźnie, występując na nieużytkach czy łąkach poza miastem. Niestety coraz częściej pojawia się blisko terenów zamieszkiwanych przez ludzi. Susze, upały oraz ostre słońce (coraz więcej u nas takiej pogody) potęgują jego szkodliwość i toksyczność. Bliski kontakt z barszczem Sosnowskiego może prowadzić do poważnych poparzeń wymagających interwencji lekarskiej i medycznej hospitalizacji. Dlatego przeczytaj i poznaj roślinę jaką jest barszcz Sosnowskiego – jak usunąć, jakie niebezpieczeństwa oraz co to jest? Wszystko w poniższym artykule!
Co to jest barszcz Sosnowskiego?
Spis treści
Barszcz Sosnowskiego to parząca roślina stanowiąca zagrożenie dla ludzkiego zdrowia. Na polskie tereny trafiła pod koniec lat 50 XX wieku z Kaukazu. Jest to gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych, a w niej spotkamy także takie rośliny jak koper, seler, marchew czy inne rośliny warzywne. W Europie oprócz barszczu Sosnowskiego spotkamy także dwa podobne gatunki barszczu, czyli Mantegazziego oraz perski. A kim był Sosnowski, od którego wzięła się jego nazwa rośliny? Dmitrij Iwanowicz Sosnowski był rosyjskiego pochodzenia botanikiem. W opinii obiegowej ten chwast często jest określany mianem „zemsty Stalina”. Docelowo jako pasza dla bydła, była uprawiana na masową skalę w stalinowskiej Rosji.
Dlaczego ta bylina jest tak niebezpieczna?
Szybko jednak okazało się, że jest to bardzo niebezpieczny gatunek. Było już wtedy za późno, a barszcz Sosnowskiego uległ zdziczeniu, następnie rozpoczął się rozprzestrzeniać. Barszcz wydziela soki, które mają właściwości silnie drażniące, które powodują bardzo niebezpieczne oparzenia skóry drugiego i trzeciego stopnia z pęcherzami. W skrajnych przypadkach prowadzą nawet do śmierci. Barszcz Sosnowskiego występuje naturalnie w regionach środkowego i wschodniego Kaukazu oraz w północno-wschodniej części Turcji. Co najbardziej przykre, barszcz Sosnowskiego jest rośliną bardzo trudną do zwalczenia, przez co objęta jest prawnym zakazem uprawy oraz sprzedaży w całej Polsce. Barszcz Sosnowskiego niezwykle często jest mylony wyrośniętym koprem, mimo że jest od niego o wiele wyższy (nawet 4 metry wysokości). Całość posiada grubą, zieloną łodygę, która u podłoża pokryta jest fioletowymi plamkami. Liście barszczu Sosnowskiego są bardzo duże i rozłożyste z ostrymi zakończeniami. Natomiast kwiaty są białe i bardzo gęsto ułożone.
Metody zwalczania barszczu Sosnowskiego – jak usunąć niebezpieczną roślinę?
Na całym świecie stosuje się wiele metod zwalczania gatunków roślin ze środowiska, jednak dotychczas żaden z nich nie został sam w sobie opisany, jako całkowicie skuteczny i uniwersalnie rekomendowany jako metoda usuwania barszczu Sosnowskiego. Przeprowadzenie większości działań mających na celu kontrolę populacji barszczu, zaleca się z początkiem sezonu wegetacyjnego (na wiosnę) z koniecznością ich ponowienia w następnych miesiącach. Takie zabiegi zwalczające powinny być regularnie powtarzane przez kolejne lata aż do momentu obumarcia korzeni i oczyszczenia gleby z nasion. Wśród metod zwalczania wyróżniamy kilka stosowanych przy barszczach kaukaskich.
Metoda chemiczna
Metoda chemiczna jest najpopularniejszym sposobem zwalczania barszczy (gdyż jest najprostszy i najszybszy) i jest to użycie herbicydów. Pod koniec ubiegłego wieku przeprowadzano badania dotyczące skuteczności różnych środków chemicznych, jednak żaden z nich nie przyniósł 100% efektów. Substancje, które wymienia się jako te działające na barszcz Sosnowskiego to glifosat, trichlopyr oraz imazapyr. Zauważono jednak, że po zastosowaniu glifosatu rośliny dość szybko odrastają, a imazapyr daje trwałe efekty glebowe, tj. zapobiega kiełkowaniu. Środki wpływają jednak negatywnie na inne organizmy w tym na rośliny, zwierzęta (m.in. pszczoły) oraz ludzi (pisaliśmy o tym w artykule „Szkodliwość glifosatu oraz czym go zastąpić?”).
Metoda mechaniczna
Mechaniczne metody zwalczania barszczy jest powszechnie uważane za najbardziej przyjazne dla środowiska naturalnego, a czasem jedyną możliwą metodą (nie tylko, o czym później!) na terenach objętych ochroną przyrody np. rezerwaty narodowe. Metody w nim stosowane na ogół wiążą się z bardzo dużym nakładem czasu, pracy i wymagają dużej staranności, ale mogą przynieść bardzo dobre efekty w miejscach, gdzie omawiane gatunki występują nielicznie i łatwo do nich dotrzeć. Metody mechaniczne nie zawsze są skierowane na eliminację, a czasem do ograniczania rozwoju populacji. Dobranie zabiegów jest uzależnione od wielkości gatunku, łatwości dostępu do niego, a także od celu, jaki chce się osiągnąć. Wśród zabiegów wyróżniamy koszenie barszczu, osłanianie, likwidacja kwiatostanów, przecinanie korzenia czy wykopywanie i wymiana gleby.
Metoda fotoabsorpcyjna
Kolejna metoda walki z barszczem, czyli wykorzystująca mechanizm ograniczenia roślinom oraz nasionom dostępu do światła słonecznego. Na początku wiosny, kiedy rośliny są jeszcze bardzo małe (lub po wykoszeniu) należy przykryć powierzchnię stanowiska materiałem, który skutecznie odetnie światło. Musi być także na tyle trwały, żeby zapobiec przebiciu się na wierzch odrastających i kiełkujących roślin. Mimo że brak badań na ten temat należy założyć, że wraz z barszczem może nastąpić śmierć innych roślin, zwierząt oraz mikroorganizmów przy stosowaniu tej metody.
Metoda biologiczna
Metoda biologiczna czyli wykorzystanie szkodników jest jedną z metod walki z niepożądanymi gatunkami roślin. W przypadku barszczu Sosnowskiego nie zbadano jednak jeszcze wystarczająco mechanizmów, które sprawdziłyby się przy tej metodzie. W trakcie poszukiwania metod zwalczania barszczy w wielu badaniach pojawia się wątek mykologiczny, czyli odpowiednio dobranych szczepów pleśni i grzybów. Jednak ze względów bezpieczeństwa nie można jednak ryzykować wprowadzenia ich na teren Europy. Oprócz tego wprowadzanie gatunków obcych do środowiska przyrodniczego jest surowo zakazane.
Metoda termiczna
Metoda termiczna norweskiej firmy Heatweed Technologies przeprowadzana jest przy użyciu niemal wrzącej wody o temperaturze 98 stopni Celsjusza, która jest wstrzykiwana w korzenie barszczu. Nie stosuje się tutaj żadnej chemii ani żmudnych i czasochłonnych praktyk. Jest to także metoda w pełni ekologiczna, którą można stosować nawet w rezerwatach czy parkach narodowych, co do tej pory umożliwiała jedynie metoda mechaniczna. Wysoka temperatura niszczy strukturę komórkową rośliny, niszcząc górną część. Po każdym zabiegu rośliny stają się coraz słabsze, dopóki nie zostaną trwale wyeliminowane. Metoda stosowana roślinach każdej wielkości, w dowolnym okresie ich rozwoju, trzykrotnie na każdej roślinie. Ta metoda powinna być stosowana przez kilka lat, aż do wyczerpania nasion w gruncie i obumarciu systemu.
Napisz do nas i dowiedz się więcej!
Jesteś zainteresowany ekologiczną i nieinwazyjną metodą usuwania barszczu Sosnowskiego od firmy Heatweed? Skontaktuj się z nami za pośrednictwem formularza, a my odpowiemy tak szybko jak to możliwe. Postaraj się zawrzeć jak najwięcej szczegółów dotyczących swojej firmy, branży oraz zlecenia. Możesz także otrzymać dofinansowanie od Państwa na walkę z plagą barszczu, wspólnie możemy pójść w tym kierunku. Jeśli nie chce Ci się rozpisywać, zostaw po prostu swój numer telefonu. Do usłyszenia!
Ekspert w zakresie technologii czyszczących, który przekłada specyfikację zagadnień technicznych na łatwe do zrozumienia przewodniki, artykuły i materiały szkoleniowe. Odpowiedzialny za tworzenie i nadzorowanie polityki firmy w zakresie marketingu.